تاریخچه موسیقی ایران
موسیقی در ایران خیلی قدیمی و با تاریخچه ای طولانی است. بر اساس نظر مورخان، موسیقی در ایران از زمان حکومت هخامنشیان شناخته شده است. حتی گفته شده که ایرانیان اولین کسانی بودند که نوعی خط برای موسیقی اختراع کردند که ویش دبیره شناخته شده است. در طی گذشت سال‌ها و دوران ها موسیقی محلی خراسان هم مانند خیلی از چیزها دچار تغییروتحول شده است.
آن‌همه بالا و پایین شدن، از گذشته‌های دور تا امروز، برای موسیقی و هنر یک جایگاه منحصربه‌فرد در نزد ایرانیان و هنرمندان، حتی موسیقی‌دانان بازکرده است و خیلی از این هنرمندان در ایران زندگی کردند. موسیقی هر محله و سرزمین مانند یک آینه‌ای است که تمام امکانات و عواطف مردم آن منطقه را نشان می‌دهد. روحیات، سلیقه هر قوم و سرزمین باهم فرق دارد. پس موسیقی آن قوم و قبیله هم تفاوت‌هایی باهم دارند.
آشنایی با موسیقی محلی خراسان
داشتن آهنگ‌های ساده و زیبای محلی، روحیات و احساسات مردم را در نهایت شفافیت و خلوص نشان می‌دهد. موسیقی محلی خراسان هم از حال و هوای مردمی که موسیقی آن‌ها را می‌شنوند، سخن می‌گوید. موسیقی به طور شگفت‌انگیزی در دل مردم آن منطقه رخنه کرده و در زمان جشن‌ها وعیدها حتی مراسم‌های مذهبی و … نیز از این موسیقی استفاده می‌کنند. آن‌ها وقتی مشغول کار یا استراحت هستند هم زیر لب زمزمه می‌کنند.
بااینکه موسیقی محلی خراسان، امروزه در بین افراد جامعه و نسل جدید کمی کم‌رنگ‌تر شده، ولی هنوز هم افرادی هستند که این موسیقی را زنده نگاه‌داشته‌اند. آن‌قدر این موسیقی ارزشمند و قوی است که باعث جذب گردشگران در خراسان هم می‌شود. در نتیجه باید به این موسیقی غنی توجه بیشتری نشان داده شود. خراسان سه استان شمالی، جنوبی و رضوی تقسیم شده است که هر منطقه دارای اقوامی هستند که از نظر طبیعت، زبان و فرهنگ با هم متفاوت هستند. بنابراین موسیقی آن‌ها هم متفاوت است.
موسیقی محلی شمال این استان
در این منطقه از خراسان اقوام کرد و مهاجرانی ترک‌زبان که بیشتر ساکنین این منطقه هستند. هرکدام موسیقی خاصی دارند. در کردهای شمال خراسان، بخشی از موسیقی آن‌ها با غم و ناراحتی همراه شده است. در موسیقی محلی شمال آهنگ‌های شاد و عاشقانه هم شنیده شده است که سرشار از زندگی و نشاط است. موسیقی این منطقه از کشور حماسی، عرفانی، عشق و سوگ است. سه گروه هنری برای موسیقی محلی خراسان در قسمت شمالی وجود دارد که بخشی از آن‌ها عاشق‌ها، بخشی‌ها و لوطی‌ها هستند.
از همه قدیمی تر گروه عاشق‌ها هستند که سازهای زیبایی چون دهل، سورنا و کمانچه دارند. لوطی‌ها هم گروه هنری هستند که ساز اصلی آن‌ها دایره بوده است. این هنرمندان روستا به روستا در طایفه‌ها می‌گشتند و موسیقی مجلی خراسان را مانند اخبار و یک اتفاق در جامعه به گوش بقیه می‌رسانند. گروه دیگر بخشی‌ها که ساز اصلی آن‌ها دوتار است که مردم این گروه اعتقاد دارند که خدا به آن‌ها نعمتی اعطا کرده و یک استعداد ویژه عنایت فرموده است.
این گروه هنری اعتقاد دارند که بخشی‌ها باید موسیقی بنوازند و آواز بخوانند، شعرسرایی کرده و ساز خود راهم بسازند. این ویژگی باعث جایگاه ممتازی برای آن‌ها شده است که نغمه نوایی از آثار مهم گروه بخشی‌ها است.
موسیقی محلی در قسمت جنوبی
این منطقه که قدمتی دیرینه دارد و موسیقی این منطقه دارای حرکات ریتمی، نمایشی و دقیق است که از مشخصات موسیقی محلی جنوب خراسان است. ابزار موسیقی جایگاه خاصی در این منطقه دارد و سازهای معروف این منطقه سازهای زهی، کوبه‌ای و بادی است. در این منطقه هم مثل مناطق دیگر اقوام گوناگون با فرهنگ‌های متفاوت زندگی می‌کردند که باعث تنوع موسیقی در این منطقه نشدند و معمولاً از سازهای دهل، سرنا، دایره و نی چوپانی استفاده می‌کردند. البته ساز دوتار هم در بین این گروه بسیار ارزش داشت ولی با دوتاری که در شمال خراسان زده می‌شد فرق داشت.
موسیقی محلی خراسان رضوی
این منطقه مخصوصا خواف و تربت‌جام از موسیقی غنی با قدمتی طولانی برخوردار هستند. هنرمندان زیادی در زمینه موسیقی مقامی در این شهرستان‌ها فعالیت کردند. سازهای معروف این منطقه دف و دوتار است که بر اساس مقام سماعی ساخته و شکل‌گرفته است. به موسیقی محلی خراسان و سازهای زیبای آن علاقه پیدا کردید و خواهان یادگیری این سازها هستید به آموزشگاه بزرگ چکاوک مراجعه کنید تا با بهترین استاد موسیقی شروع به تمرین کرده و مهارت پیدا کنید.